Στις αρχές του 2012 τα απόνερα της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα, ενισχυμένα από ένα σύνθετο πλέγμα ανισότητας και διαφθοράς χτύπησαν περίπου ως τσουνάμι την Κύπρο.

Όπως και στις χώρες της υπόλοιπης Ευρώπης, που ήδη βρισκόταν στο Μάτι του Κυκλώνα, η κρίση αξιοποιήθηκε άμεσα από αρκετούς εργοδότες ως εργαλείο προώθησης και επιτάχυνσης (αντί)μεταρρυθμίσεων που στόχευαν στη διάβρωση των εργασιακών δικαιωμάτων.

Στις απαρχές της οικονομικής η κυπριακή εργατική τάξη υπήρξε εν πολλοίς ανέτοιμη τόσο να αντιληφθεί τις βίαιες ανατροπές που θα έρχονταν, όσο και να τις αντικρούσει. Πολλοί παράγοντες συνεισέφεραν σε αυτή την αρχική απραξία και παθητικότητα, τόσο κοινωνικο- πολιτικοί όσο και ιδιοσυγκρασιακοί. Εκείνη την εποχή υπήρχε η αντίληψη πως «εδώ δε θα γίνουμε Ελλάδα» μιας και οι σχέσεις εργαζομένων εργοδοτών εκτός από την υλική τους βάση –θεωρητικά- είχαν στην Κύπρο και μια πιο διαπροσωπική διάσταση.

«Γνωριζόμαστε όλοι μεταξύ μας στο νησί και πάντα πρυτανεύει η λογική και ο διάλογος στα εργασιακά» μου ανέφερε ένας συνδικαλιστής συνάδελφος καθώς συζητούσαμε την πρόταση της διοίκησης του Πανεπιστημίου που εργαζόμασταν για συντριπτικές περικοπές σε μισθούς και βίαιη αλλαγή των εργασιακών συνθηκών.

Η Γενική Συνέλευση που ακολούθησε, στο κατάμεστο αμφιθέατρο που βρίσκεται στο ισόγειο του Πανεπιστημίου, υπήρξε ασυνήθιστη. Παρά την απογοήτευση και οργή που υπήρχε για τις προτάσεις της εργοδοσίας, πολλοί συνάδελφοι ήταν της άποψης πως τα μέτρα είναι προσωρινά και πολύ σύντομα θα αποκατασταθούν οι μισθοί. Φυσικά όλοι γνώριζαν πως τη χρονιά που προηγήθηκε της ανακοίνωσης των συγκεκριμένων μέτρων οι ιδιοκτήτες του πανεπιστημίου είχαν πολλαπλασιάσει τα κέρδη τους. Έτσι λοιπόν το συγκεκριμένο πλαίσιο δεν ήταν παρά μια πιστή μικρογραφία της Κυπριακή κοινωνίας, όπου οι προνομιούχες τάξεις έδραξαν την ευκαιρία που τους έδωσε η κρίση για να εδραιώσουν τη θέση τους και να απεμπολήσουν στοιχειώδεις αρχές κοινωνικής δικαιοσύνης.

Ενώ η συζήτηση είχε αρχίσει να μοιάζει με παρωδία όπου όλοι γνώριζαν τι πρόκειται να συμβεί αλλά κανείς δεν ήθελε να διαταράξει την «εργασιακή ειρήνη» αποφάσισα να παρέμβω μεταφέροντας την εμπειρία που ήδη είχαν βιώσει εργαζόμενοι στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες εν μέσω κρίσης (μιας και ήδη είχα εργαστεί σε 3 διαφορετικές χώρες της ηπείρου). Με δεδομένη την τεράστια κερδοφορία των ιδιοκτητών του πανεπιστημίου, ισχυρίστηκα πως η απάντηση μας σε κάτι τέτοιο δε θα μπορούσε παρά να αφορά άμεσες κινητοποιήσεις και συντονισμό με συναδέλφους από τα άλλα πανεπιστήμια.

Αρκετοί συνάδελφοι άκουσαν με αμηχανία την παρέμβασή, πολλοί φάνηκαν να συμφωνούν όμως σχεδόν κανείς δε ήταν έτοιμος να πάρει το ρίσκο της παρέμβασης σε μια συζήτηση που πραγματεύεται το ζήτημα της συλλογικής κινητοποίησης. Η τακτική των «ατομικών συμβολαίων» είχε ήδη εγκλωβίσει την πλειοψηφία των συναδέλφων που φοβούνταν να μοιραστούν τις σκέψεις τους ανοιχτά.

Ένας συνάδελφος τον οποίο δε γνώριζα τότε προσωπικά αλλά μόνο μέσα από το πολύ πλούσιο επιστημονικό του έργο, έσπασε την σιωπή και την αμηχανία. Ο Νίκος Τριμικλινιώτης πήρε το λόγο και με μία μεστή, καλά τεκμηριωμένη και δυναμική παρέμβαση κατάφερε κάτι πολύ σημαντικό. Όχι μόνο, ανέδειξε τον ταξικό χαρακτήρα της κρίσης με τρόπο κατανοητό και προσιτό αλλά παράλληλα έδειξε έμπρακτη αλληλεγγύη στους συναδέλφους –εμού συμπεριλαμβανομένου- που με τις προηγούμενες παρεμβάσεις τους είχαν ήδη «εκτεθεί» μπροστά στην εργοδοσία και οι θέσεις εργασίας του άμεσα είχαν τεθεί εν αμφιβόλω. «Όχι μόνο πρέπει να αγωνιστούμε για τα δικαιώματα μας μπροστά σε αυτή την πρωτοφανή απειλή, αλλά για να τα καταφέρουμε θα πρέπει να δράσουμε με τρόπο αποφασιστικό και συλλογικό που θα σπάει το φόβο και τις λογικές του ατομισμού». Δε θα ξεχάσω ποτέ τη συγκεκριμένη παρέμβαση του Νίκου που υπήρξε καταλυτική στην μετέπειτα απόφαση για κινητοποίηση και συντονισμό δράσης- πρωτοφανής εξέλιξη στα χρονικά της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης στην Κύπρο. Φυσικά, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός πως πολύ σύντομα επιλέχθηκε από τους συναδέλφους μας να ηγηθεί της συλλογικής και σύνθετης αυτής προσπάθειας για καλύτερες συνθήκες εργασίας.

Έκτοτε, έχω την τύχη να επικοινωνώ τακτικά με το Νίκο. Μέσα από αυτή την επικοινωνία γνώρισα -πέρα από τον αποφασιστικό αγωνιστή και τον ακούραστο ακαδημαϊκό- τον ευγενή, ανθρώπινο και αυθεντικά προσιτό, φίλο Νίκο Τριμικλινιώτη.

Ο Νίκος συνδυάζει δυο χαρακτηριστικά που ενώ ξέχωρα μπορεί να κανείς να τα εντοπίσει σε αρκετούς ακαδημαϊκούς ή πολιτικούς, σπάνια συναντά κανείς άτομα που να διαθέτουν και τα δυο συνδυαστικά. Τα χαρακτηριστικά αυτά αφορούν αφενός στην ουσιαστική αφοσίωση του στην προαγωγή γνώσης και αφετέρου στην αταλάντευτη προσπάθεια αυτή η γνώση να μετατραπεί σε όπλο για κοινωνική χειραφέτηση. Υπό αυτή την έννοια, και χωρίς διάθεση υπερβολής, είμαι πεπεισμένος πως ο Νίκος Τριμικλινιώτης είναι αποτελεί σπάνιο παράδειγμα οργανικού διανοούμενου.

Πρόσφατα, έμαθα πως ο Νίκος θα είναι για πρώτη φορά υποψήφιος βουλευτής με το ιστορικό ΑΚΕΛ. Τα νέα της υποψηφιότητάς του τα άκουσα με μεγάλη χαρά και μιας και στην εποχή που οι Ευρωπαϊκές κοινωνίες έχουν βρεθεί εγκλωβισμένες στην ιδιότυπη προκρούστεια κλίνη που τις πιέζει ασφυκτικά τόσο μέσω της ορθοδοξίας του νεοφιλελευθερισμού όσο και του λαϊκισμό της αντι-πολιτικής, φωνές και προσωπικότητες σαν του Νίκου επιβάλλεται να είναι στην πρώτη γραμμή.